Obrazek do artykułu

ZAWÓD ILUSTRATOR | Feedback – jak o niego prosić, udzielać i przyjmować

Choć Internet w nieprawdopodobnej historycznie skali ułatwił przepływ informacji i powszechne dzielenie się opiniami, to wcale nie sprawił, że zwykła międzyludzka komunikacja rozwinęła się na wprost proporcjonalnym poziomie. Fake newsy, hejt i kłopot z czytaniem ze zrozumieniem, to cyfrowa codzienność.

W tym artykule chciałabym się jednak skupić na pewnym wycinku tego zjawiska, które zaobserwowałam, zarówno na prowadzonej przeze mnie grupie facebookowej oraz grupach, na których bywam. Chodzi mianowicie o sposób proszenia oraz formę udzielania feedbacku, najczęściej związanego z oceną portfolio bądź autopromocją.

Zauważyłam pewną ciekawą tendencję: Jeśli na grupie pojawi się dość lakoniczny post nowego i nieznanego członka, np. takiej treści: „Zobaczcie, co ostatnio narysowałem/łam” bądź „Wykonam ilustracje na zlecenie”, to dokładna kopia tego wpisu pojawi się na większości grup tematycznych, które regularnie odwiedzam.

Czy jest w tym coś złego?

Wydawać by się mogło, że nie, ale takim historiom towarzyszą zazwyczaj trzy zasadnicze problemy.

Po 1: Brak czytania ze zrozumieniem

Głównie dotyczy to nie czytania regulaminów danej społeczności, ale także czytania i rozumienia informacji zamieszczanych w ogłoszeniach.

Po drugie: Brak zastanowienia do kogo powinna być adresowana dana treść.

Problem ten bezpośrednio łączy się z czytaniem ze zrozumieniem. Nigdy nie zrozumiem, o czym myślą osoby, które oferują swoje graficzne usługi na grupie, dla początkujących grafików.

Po 3: Branie bez dawania

Mam wrażenie, że to zmora zwłaszcza początkujących osób, które szybko chcą się wypromować. Wynajdują dwadzieścia miejsc tematycznych, po czym bezrefleksyjnie wrzucają na każdej przestrzeni swoją ofertę bądź prośbę o opinię o projekcie, nie będąc nawet aktywnym członkiem choćby kilku z nich. Strasznie denerwuje mnie traktowanie grup (a zwłaszcza mojej), jak niezobowiązującego słupa ogłoszeniowego (do tej kategorii nie zaliczam postów, które dają społeczności wartość).

Jak prosić o feedback?

Jakiś czas temu, na swojej facebookowej grupie przeprowadziłam Akcję: PORTFOLIO. Biorący w niej udział, w wyznaczonym dniu, zamieszczali post ze swoimi pracami lub linkiem do portfolio. Pozostali członkowie podrzucali propozycje specjalizacji, w jakich sprawdziłyby się styl projektowy danego uczestnika. Akcja miała kilka zasad:

  • Zamieszczający post powinien napisać kilka słów o sobie;
  • Napisać kilka słów o swoich pracach, stylu, motywacjach itp.;
  • Napisać z czym uczestnik ma problem (jeśli takowy istnieje) i jakiego dodatkowego feedbacku oczekuje;
  • Każdy uczestnik miał ponadto obowiązek udzielać się pod postami innych uczestników akcji.

Te same zasady (dostosowane do sytuacji) rekomenduję stosować zawsze, kiedy chcesz poprosić jakąś społeczność o pomoc, czy opinię na interesujący Cię temat. W ten sposób zwiększysz nie tylko prawdopodobieństwo, że ktoś odpowie na Twoją prośbę, ale też że udzieli Ci rady, która będzie niosła autentyczną pomoc.

Jak udzielać feedbacku?

Głównymi grzechami, jakie obserwuję u udzielających feedbacku (i ogólnie w komunikacji cyfrowej) są:

  • Ignorowanie przedmiotu prośby (czyli odpowiadanie nie na temat)
  • Krytyka bez uzasadnienia i udzielenia porady
  • Brak merytoryczności i konkretów
  • Brak koleżeńskiej postawy (czyli hejt, bierna agresja wygłaszanie opinii, o które nie proszono, doszukiwanie się w intencji piszącego rzeczy, których tam nie ma)

Przykład:

Na obserwowanej przeze mnie grupie kreatywnej pojawił się post opisujący zawodowy problem jednego z członków i zawierający prośbę o poradę, jak postąpić. Z przykrością czytałam, że część komentujących w uszczypliwy sposób wytykała autorowi zbyt wygórowane stawki, choć problem dotyczył czegoś kompletnie innego.

Udzielając feedbacku skup się na tym, czego konkretnie dotyczy prośba.

Jeśli dostrzeżesz inne problemy, zwróć na nie uwagę wyjaśniając powód i podając konkretne argumenty oraz rozwiązania.

Unikaj aktywnej i biernej agresji.

PAMIĘTAJ, że nie masz obowiązku wypowiadać się na tematy, o których nie masz pojęcia, jak również wygłaszać opinii, o które nikt nie prosił.

Jak przyjmować feedback?

Ze SPOKOJEM i DYSTANSEM.

W idealnym świecie ludzie pisaliby opinie na dany temat w sposób kulturalny, nawet jeśli są dosadne, i braliby poprawkę na cudze uczucia. Nie żyjemy jednak w idealnym świecie. Czytanie opinii innych na swój temat bywa trudne. Dlatego powinieneś nauczyć się przepuszczać wszystkie uzyskane informacje przez sito przydatności oraz oddzielać krytykę Twojej pracy od krytyki Ciebie, jako człowieka. Hejt po prostu ignoruj.

Nim oburzysz się na to, że ktoś skrytykował przedmiot Twojej pracy (lub Ciebie) zastanów się, czy w tym, co napisał lub powiedział nie ma racji, którą powinieneś wziąć pod rozwagę (nawet jeśli nie był przy tym zbyt miły.)? Pamiętaj, że sam poprosiłeś o feedback – bądź gotowy na każdą możliwą odpowiedź.

Jeśli masz wątpliwość, co do intencji lub idei, którą chciał przekazać komentujący – dopytaj.

Jeśli z czym się nie zgadzasz – napisz to podając kontrargumenty.

Uzbrój się w zdrową dawkę dystansu do siebie oraz dystansu do feedbacku, który otrzymałeś.

ilustracja zapraszająca do wejścia na grupę